سیر
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
برای دیگر کاربردها، سیر (ابهام‌زدایی) را ببینید.
سیر
گیاه سیر
طبقه‌بندی علمی
فرمانرو:     گیاهان
(طبقه‌بندی‌نشده):     نهان‌دانگان
(طبقه‌بندی‌نشده):     تک‌لپه‌ای‌ها
راسته:     مارچوبه‌سانان
تیره:     نرگسیان
زیرخانواده:     پیازیان
سرده:     والک
گونه:     A. sativum
نام علمی
Allium sativum
.L
نوع دیگر سیر

سیر با نام علمی (نام علمی: Allium sativum) گیاهی است از راسته مارچوبه‌سانان (Asparagales) از تیره نرگسیان و زیر تیره پیازیان (Alliaceae) و سرده والک (Allium).

گیاه شناسی

سیر گیاهی است علفی و دائمی که ساقه آن تا ارتفاع ۴۰ سانتیمتر نیز می‌رسد. قسمت زیر زمینی آن متورم و مرکب از ۵ تا ۱۲ قطعه و محصور در غشاهای نازک و ظریف برنگ خاکستری مایل به سفید می‌باشد. برگهای آن باریک و نواری شکل برنگ سبز تیره و گلهای آن کوچک و صورتی رنگ که بصورت یک چتر در انتهای ساقه ظاهر می‌شود. سیر وپیاز رابطه‌ای نزدیک با هم دارند که شاید بدلیل بوی بد آنها می‌باشد. بطور کلی ۳ نوع سیر وجود دارد:

    سیر آمریکایی بنام Greole نامیده می‌شود. این نوع سیر دارای پوست سفید بوده و از انواع دیگر قوی تر است.
    سیر تاهیتی که از بقیه درشت تر است و گاهی قطر آن به ۸ سانتیمتر می‌رسد.

تاریخچه

به دستور خوفو، یکی از پادشاهان سلسله چهارم مصر باستان، یک پر سیر را روی بلندترین هرم جیزه حکاکی کردند. از این امر چنین برمی آید که مصریان به سیر جنبه الوهیت می‌دادند. سنگ نوشته‌ای که بر یکی از سنگهای اهرام مصر درباره خواص طبی و درمانی سیر باقی‌مانده آشکار می‌کند که هر روز صبح به کارگرانی که در بنای هرم کار می‌کردند یک پر سیر می‌خوراندند تا آنها در مقابل بیماری مصون مانده و به آنها برای ساختن چنین بنای عظیم و بلندی، دل و جرأت بخشد. یونانیها، بر خلاف مصریان هر که را که بوی سیر می‌داد از معابد بیرون می‌انداختند. با این وجود عجیب این است که پهلوانان یونانی پیش از مسابقات المپیک یک دوره طولانی سیر مصرف می‌کردند. یهودیان و یونانیان و رومیان سیر را مثل نوشدارو می‌دانستند و مورد مصرف قرار می‌دادند و جالب توجه‌است بدانیم که نزد مردم چین که مقدار زیادی سیر مصرف می‌کنند موارد سرطانی بسیار کم دیده شده‌است. بر اساس نوشتار تاریخ نویس یونانی، هرودوت، نخستین شورش تاریخ بشر توسط کارگران معبد خوفو بخاطر قطع شدن جیره سیر آنها به وقوع پیوسته است.[۱]
خواص غذایی

سیر سرشار از فولیک اسید، ویتامین C، کلسیم، آهن، منیزیم، پتاسیم و مقدار کمی روی و ویتامین‌های B۲، B۱ و B۳ است. از گذشته تا امروز از سیر برای تصفیه خون استفاده می‌شده است.[۲] سیر حاوی ترکیبات گوگرد است که سیستم ایمنی بدن را تحریک کرده و پتانسیل بالایی در نابودی تومورهای سرطانی دارد.[۳]
تأثیرات داروشناختی

    در تحقیقات آزمایشگاهی آلیسین و ترکیبات وابسته به آن آنزیم HMG-CoA ردوکتاز را مهار می‌کند. این آنزیم در ساخت کلسترول در کبد نقش دارد لذا چندین آزمایش پزشکی نشان داده که سیر باعث کاهش چربی خون می‌شود.
    همجنین سیر از گرفتگی عروق جلوگیری می‌کند.
    علاوه بر اینها فعالیت آنتی اکسیدان و تأثیر در کاهش ال‌دی‌ال (LDL) خون هم در انسان و هم در آزمایشگاه مشاهده شده‌است.
    همچنین در بیمارانی که دچار گرفتگی عروق می‌باشند باعث کاهش تشکیل کلسترول استر در سلول‌های آئورت می‌شود. امروزه گیاه سیر در قالبمشتقات گوناگون وبه شکل انواع قرصها و روغنها ارائه می‌شود.
    همچنین سیر در کاهش فشار خون نیز مؤثر است به طوری که فشار سیستولیک خون را به میزان ۷/۷ میلیمتر جیوه و فشار خون دیاستولیک را به میزان ۵ میلیمتر جیوه کاهش می‌دهد.
    سیر خون را پاک می‌کند و به این خدمت، بدن را در مبارزه با بیماریهایی که ناشی از فشار خون می‌شود، پیروز می‌نماید مانند ناراحتی‌های دوران حیض بعضی از زنان، پیری و شکستگی غیر عادی، بواسیر، روماتیسم.
    خوردن سیر مجاری تنفس و خون را پاک می‌کند و با این کار از شدت و زحمت تنگ نفس کاسته و گاهی موجب درمان آن می‌شود.
    بعضی از انواع سل ریوی را معالجه می‌کند مخصوصا وقتی که با شیر ممزوج شود، زیرا در این صورت اثر قابل توجهی در کشتن میکرب کوخ دارد (میکرب سل).
    سیر پوست بدن را خوش رنگ و گونه را سرخ و روده‌ها را از عفونتها پاک می‌کند به خصوص در اطفال، و با این خصوصیت سپری مقابل تیفوئید و دیفتری و مسکن سیاه سرفه و خروسک است.
    دانشمندان در مورد خاصیت ضد کرم بودن سیر متفق‌القولند و حتی پزشکان قدیم ایران آن را برای از بین بردن زالو که بیخ گلو چسبیده باشد مفید می‌دانند، اما مشاهده می‌شود که در بین شمالی‌ها که زیاد سیر می‌خورند کرم معده دیده می‌شود علت این است که کرمها به سیر عادت کرده و مصونیت پیدا نموده‌اند.
    در تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده شده که آلیسین برروی باکتریهای گرم مثبت و باکتریهای گرم منفی و همچنین قارچ مانند کاندیدا آلبیکانز تک‌یاخته‌ها مانند آنتامیبا هیستولیتیکا و همچنین برروی ویروسها اثر دارد.
    سیر برای درمان نسیان و فراموشی مفید است و موجب از بین رفتن کدورت ذهن می‌شود.
    مالیدن سیر بر روی گل مژه و جوش پلک چشم باعث برطرف شدن آنها می‌شود.
    گذاشتن سیر پخته در طی چندین روز بر روی میخچه و زگیل باعث رفع آنها می‌شود.
    سیر از جمله سبزیجاتی است که باعث پیشگیری از بسیاری از سرطان‌ها می‌شود. مانع از بروز سرطان روده بزرگ، سینه، معده، پروستات و مثانه می‌شود.
    سیر برای درمان بیماری‌های مختلفی ازجمله آسم، برونشیت، روماتیسم، نقرس، میخچه و زگیل (به صورت موضعی)، سل، دندان درد، نیش‌زدگی و فشار خون‌بالا مفید است. در ضمن، سنگ کلیه را خرد می‌کند و در ضدعفونی‌کردن دستگاه‌های ادراری و عفونت‌های واژینال و مثانه نیز مؤثر است.
    مصرف روزی نصف استکان از عصارهٔ سیر و لیمو ترش، تاثیر بسیار زیادی در رفع گرفتگی رگ‌ها خواهد داشت.[۴]
    مصرف محدود سیر در پایان دوران بارداری باعث افزایش وزن جنین می‌شود.
    برطرف کننده سرفه، سرماخوردگی و گرفتگی سینه است.
    با عفونت مجرای گوارشی مقابله می‌کند و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند.
    برای افرادی که مبتلا به پرکاری تیروئید هستند، مفید است زیرا که منبع عالی ید است.
    ویتامین c موجود در آن برای درمان بیماری اسکوربوت (نوعی بیماری خونی ناشی از کمبود ویتامین ث) موثر است.
    برای سلامت قلب مفید است و با انواع بیماری‌های قلبی عروقی مقابله می‌کند.
    سولفور و سلنیم در آن مانع از بروز تومور می‌شود و در صورت ایجاد تومور، اندازه‌های آن را کاهش می‌دهد.
    خاصیت مسکن آن دندان درد را درمان می‌کند.
    با بالابردن میزان انسولین، قند خون را تنظیم می‌کند.
    سیستم دفاعی بدن را تقویت می‌کند.
    آنتی اکسیدان قوی موجود در آن، رادیکال‌های آزاد را که باعث پیری و بیماری می‌شود خنثی می‌کند.
    با رقیق کردن خون مانع از لخته شدن خون می‌شود و در نتیجه احتمال بروز سکته را کاهش می‌دهد.
    خاصیت ضدالتهابی دارد.
    سیر خام حاوی آنتی بیوتیک طبیعی به نام آلیسین است و باکتری‌های مقاوم به دارو مانند «MRSA» و «هلیکوباک‌تر پیلوری» را که باعث زخم معده و سرطان معده می‌شود از بین می‌برد.
    عفونت‌های تنفسی را درمان می‌کند.
    برای تسکین دندان درد، سیر خام را روزی چند بار روی لثه و دندان بمالید.
    سیر له شده را روی زگیل قرار دهید تا از بین برود.
    برای درمان سینوزیت، چند حبه سیر له شده را در کره تفت دهید و با نان میل کنید.
    روزانه مخلوطی از آب ۸تا۱۰حبه سیر و ۲قاشق غذاخوری عسل را میل کنید تا سرفه‌های بی‌وقفه تسکین یابد.
    ۱۰قطره آب سیر همراه با ۲قاشق مرباخوری عسل آسم را درمان می‌کند.
    یک حبه سیر را ریز خرد کنید و با کمی آب میل کنید تا نفخ، یبوست و درد معده برطرف شود.
    بوی سیر با جویدن کاهو، جعفری یا خوردن شیر، سیب یا عسل رفع می‌شود. همچنین گذاشتن مقداری چای خشک در دهان و قورت دادن آن.

عوارض جانبی

    زیاده روی در مصرف سیر باعث سرگیجه، کاهش فشار خون، آلرژی (حساسیت)، و در موارد نادر منجر به خونریزی می‌شود.
    روزانه مصرف نصف یا یک حبه سیر خام توصیه می‌شود.
    مصرف پماد غلیظ سیر ممکن است موجب تحریکات جلدی و حتی سوختگی‌های خفیف شود.
    مادران شیرده در خوردن سیر زیاده‌روی نکنند زیرا سبب تغییر مزه شیر آنها شده و ممکن است نوزاد از خوردن شیر صرف‌نظر کند.